17.10.2024
Europejski rynek e-commerce B2C wciąż się rozwija, choć dynamika tego wzrostu w 2023 roku była umiarkowana. Jak wynika z najnowszego raportu European E-commerce Report 2024, przygotowanego przez Ecommerce Europe i EuroCommerce, przychody e-commerce B2C wzrosły o 3%, osiągając 887 miliardów euro, w porównaniu do 864 miliardów euro w 2022 roku. Pomimo nominalnego wzrostu, prawdziwy obraz rynku z 2023 roku zaczynamy dostrzegać dopiero teraz, w październiku 2024 roku, kiedy to dokładniej można ocenić wpływ inflacji i innych czynników ekonomicznych na rzeczywistą wartość handlu online.
Inflacja i jej wpływ na e-commerce w 2023 roku
Inflacja, która w 2023 roku wyniosła średnio 6,1% (spadek z 8,5% w 2022 roku), wciąż miała znaczący wpływ na europejski rynek e-commerce. Choć w ujęciu nominalnym przychody wzrosły, po uwzględnieniu inflacji realny wzrost okazał się negatywny – wartość sprzedaży spadła o 3%. To pokazuje, jak kluczowe jest korygowanie danych o inflację, aby uzyskać rzeczywisty obraz rozwoju rynku.
Prognozy na 2024 rok są bardziej optymistyczne – przewiduje się, że inflacja ustabilizuje się na poziomie 2,7%, co pozwoli rynkowi odbić się i osiągnąć realny wzrost na poziomie 5%. Przewidywany wzrost wynika z rosnącego zaufania konsumentów i spodziewanego zwiększenia wydatków na zakupy online.
Duże różnice w wynikach regionalnych
Jak wynika z raportu, europejski rynek e-commerce B2C charakteryzuje się wyraźnym zróżnicowaniem regionalnym. Europa Zachodnia, która generuje największą część przychodów (64% całkowitego rynku), osiągnęła w 2023 roku wartość 596 miliardów euro, co oznacza spadek o 1% w porównaniu do poprzedniego roku. Regiony Europy Południowej i Wschodniej odnotowały jednak dynamiczny wzrost – odpowiednio o 14% (166 miliardów euro) i 15% (17 miliardów euro). W Europie Środkowej wzrost wyniósł 8%, co przełożyło się na 79 miliardów euro przychodów. Z kolei w Europie Północnej, mimo rozwiniętej infrastruktury cyfrowej, zanotowano spadek o 5%, a całkowite przychody wyniosły tam 56 miliardów euro.
Liderzy i spadki na poziomie krajowym
Wśród poszczególnych krajów największy wzrost odnotowała Ukraina, gdzie przychody wzrosły aż o 145%. Mimo trwającego konfliktu, rynek e-commerce w tym kraju rozwija się dynamicznie, co jest efektem rosnącego zapotrzebowania na usługi cyfrowe w obliczu wojny. Inne kraje, które wyróżniły się dynamicznym wzrostem, to Bułgaria (19%) i Polska (17%).
Niemcy, jeden z kluczowych rynków europejskich, doświadczyły jednak poważnego spadku o 9%, osiągając przychody na poziomie 94 miliardów euro. Spadki te były związane z rosnącymi kosztami operacyjnymi i spadkiem popytu. Podobne problemy napotkały kraje skandynawskie, takie jak Szwecja i Norwegia, gdzie deprecjacja walut miała istotny wpływ na wyniki wyrażone w euro.
Penetracja internetu i e-konsumentów
Penetracja internetu w Europie wzrosła w 2023 roku do 92%, w porównaniu do 90% w 2022 roku, co pokazuje, że coraz więcej osób ma dostęp do internetu. Prognozy na 2024 rok wskazują na dalszy wzrost do 93%. Europa Północna jest liderem pod względem penetracji internetu, osiągając 97%, podczas gdy Europa Wschodnia pozostaje w tyle z wynikiem 83%.
Podobnie wygląda sytuacja z penetracją e-shopperów, czyli osób dokonujących zakupów online. W 2023 roku 71% Europejczyków w wieku 16-74 lat kupowało w internecie, co stanowi wzrost o 2 punkty procentowe w porównaniu do 2022 roku. Europa Północna ma tutaj najwyższą penetrację (83%), podczas gdy Europa Wschodnia (53%) oraz Południowa (59%) mają jeszcze duży potencjał wzrostu.
Technologie i innowacje napędzające rozwój
Nowoczesne technologie odgrywają kluczową rolę w rozwoju europejskiego e-commerce. Coraz powszechniej stosuje się rozwiązania oparte na sztucznej inteligencji (AI), które pozwalają personalizować zakupy, lepiej zarządzać magazynami i poprawiać obsługę klienta. Narzędzia takie jak chatboty czy technologie wirtualnej i rozszerzonej rzeczywistości (VR i AR) zyskują popularność, zwłaszcza w branżach modowej i meblarskiej, umożliwiając klientom lepszą wizualizację produktów.
Jednak wdrażanie nowoczesnych technologii tworzy wyraźną przepaść między dużymi firmami a małymi i średnimi przedsiębiorstwami (MŚP), które często nie dysponują zasobami potrzebnymi do ich adaptacji. W odpowiedzi na te wyzwania wiele krajów europejskich wprowadza programy wspierające cyfryzację MŚP, takie jak hiszpański program Digital Kit czy irlandzki Digital Transition Fund, aby pomóc mniejszym firmom nadążyć za zmianami technologicznymi.
Zrównoważony rozwój i wyzwania globalnej konkurencji
Jednym z głównych trendów w europejskim e-commerce jest rosnące zapotrzebowanie na zrównoważony rozwój. Konsumenci coraz częściej oczekują, że firmy będą podejmować działania proekologiczne, takie jak redukcja odpadów opakowaniowych, użycie materiałów nadających się do recyklingu oraz promowanie gospodarki o obiegu zamkniętym, np. poprzez sprzedaż produktów odnowionych. Wyzwanie stanowią jednak wysokie wskaźniki zwrotów, szczególnie w branży odzieżowej, które generują znaczną ilość odpadów.
Konkurencja spoza Europy, zwłaszcza z Azji, staje się coraz większym zagrożeniem dla lokalnych firm. Chińska platforma Temu, która w 2023 roku szybko zdobyła popularność w Europie, wywiera presję na europejskich sprzedawców, zmuszając ich do oferowania lepszej jakości i bardziej zrównoważonych produktów, a także do poprawy lokalnej obsługi klienta.
Podsumowanie
Rok 2023 przyniósł umiarkowany wzrost na europejskim rynku e-commerce, a jego pełny obraz wyłania się dopiero teraz, po uwzględnieniu inflacji i innych wskaźników gospodarczych. Pomimo wyzwań związanych z inflacją i rosnącą konkurencją spoza Europy, prognozy na 2024 rok są bardziej optymistyczne, a stabilizacja inflacji i rosnące zaufanie konsumentów mogą przyczynić się do szybszego wzrostu rynku. Kluczowym elementem sukcesu dla europejskich firm będzie zdolność do innowacji, adaptacja do zmieniających się warunków rynkowych oraz większy nacisk na zrównoważony rozwój i wyróżnianie się na tle globalnej konkurencji.
