13.08.2024
Europejski Akt Dostępności (European Accessibility Act, EAA) to unijna dyrektywa, której celem jest zapewnienie równego dostępu do produktów i usług dla wszystkich obywateli, w tym osób z niepełnosprawnościami. Dla właścicieli sklepów internetowych oznacza to konieczność wprowadzenia wielu zmian w sposobie działania ich platform sprzedażowych. Chociaż przepisy te będą obowiązywać od 2025 roku, już teraz warto się z nimi zapoznać i rozpocząć proces dostosowywania swojego e-commerce do nowych wymagań.
Poniżej znajdziesz szczegółowe omówienie wdrożenia Europejskiego Aktu Dostępności w Niemczech i Polsce oraz porównanie obowiązków, jakie będą musieli spełnić właściciele sklepów internetowych w obu krajach.
Różnice i podobieństwa – skrót
Podobieństwa:
W Niemczech i Polsce wdrożenie Europejskiego Aktu Dostępności (EAA) obejmuje podobny zakres obowiązków dla właścicieli sklepów internetowych. Przepisy w obu krajach opierają się na wytycznych WCAG 2.1 (Web Content Accessibility Guidelines), które nakładają obowiązek dostosowania stron internetowych i aplikacji mobilnych do potrzeb osób z różnymi niepełnosprawnościami. Obejmuje to takie aspekty jak odpowiedni kontrast, czytelne czcionki, możliwość nawigacji za pomocą klawiatury oraz dostępność tekstu alternatywnego dla obrazów. Dodatkowo, zarówno w Niemczech, jak i w Polsce, wymogi dotyczą także dostępności oferowanych produktów, takich jak sprzęt komputerowy, urządzenia telekomunikacyjne, czy usługi bankowe.
Różnice:
Jedną z kluczowych różnic w implementacji EAA jest podejście do egzekwowania przepisów i zakresu kar w obu krajach. Niemcy przyjęły bardziej restrykcyjne podejście, wdrażając przepisy poprzez ustawę Barrierefreiheitsstärkungsgesetz (BFSG), która szczegółowo określa kategorie produktów, takie jak systemy operacyjne czy urządzenia mobilne, które muszą spełniać surowe normy dostępności. W Niemczech przewidziano surowe sankcje finansowe za nieprzestrzeganie tych przepisów, włącznie z możliwością wycofania produktów z rynku i zakazem ich sprzedaży. Te środki mają na celu zapewnienie wysokiego standardu dostępności na rynku niemieckim.
Polska przyjęła bardziej zrównoważone podejście, które kładzie większy nacisk na edukację i wsparcie przedsiębiorców w dostosowywaniu ich działalności do nowych przepisów. W polskich przepisach podkreśla się obowiązek zapewnienia polisensoryczności treści, co oznacza konieczność udostępniania informacji w różnych formatach, takich jak tekst i audio. W Polsce przewidziane kary finansowe są również wysokie, ale bardziej skoncentrowane na wspieraniu przedsiębiorców w procesie adaptacji, co odzwierciedla różne etapy rozwoju rynków cyfrowych w obu krajach.
🇩🇪 Europejski Akt Dostępności w Niemczech: Barrierefreiheitsstärkungsgesetz (BFSG)
a) Zakres obowiązywania BFSG
W Niemczech EAA został wdrożony poprzez Barrierefreiheitsstärkungsgesetz (BFSG), czyli ustawę wzmacniającą dostępność. Ustawa ta, obowiązująca od 28 czerwca 2025 roku, nakłada obowiązek dostosowania produktów, usług oraz treści cyfrowych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Przepisy te obejmują wszystkie firmy działające na niemieckim rynku, z wyjątkiem mikroprzedsiębiorstw, które świadczą wyłącznie usługi, ale nie wprowadzają produktów na rynek.
b) Kluczowe wymagania dla sklepów internetowych
Dostosowanie stron internetowych i aplikacji mobilnych:
- Właściciele e-sklepów muszą zapewnić, że ich strony internetowe i aplikacje mobilne są w pełni dostępne dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Obejmuje to:
- Zastosowanie odpowiedniego kontrastu między tekstem a tłem, aby ułatwić czytanie treści.
- Czytelne czcionki oraz możliwość zmiany ich rozmiaru przez użytkownika.
- Nawigację za pomocą klawiatury, co jest kluczowe dla osób niekorzystających z myszki.
- Tekst alternatywny dla obrazów (alt text), który pozwala osobom niewidomym lub niedowidzącym zrozumieć, co znajduje się na zdjęciu.
- Zastosowanie odpowiedniego kontrastu między tekstem a tłem, aby ułatwić czytanie treści.
Zapewnienie dostępności produktów:
- Wszystkie produkty sprzedawane w sklepie muszą być dostępne dla osób z niepełnosprawnościami. Przykłady:
- Smartfony muszą mieć interfejsy dostosowane do potrzeb osób z problemami wzrokowymi, np. poprzez możliwość powiększania elementów na ekranie lub dodawanie opcji tekstu mówionego.
- Komputery i inne urządzenia technologiczne muszą być wyposażone w oprogramowanie umożliwiające korzystanie z nich przez osoby z niepełnosprawnościami.
- Smartfony muszą mieć interfejsy dostosowane do potrzeb osób z problemami wzrokowymi, np. poprzez możliwość powiększania elementów na ekranie lub dodawanie opcji tekstu mówionego.
Dostosowanie usług:
- Usługi oferowane online, takie jak bankowość internetowa, sprzedaż biletów czy rezerwacje online, muszą być dostępne dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. W praktyce oznacza to m.in.:
- Zapewnienie łatwej nawigacji po stronie.
- Udostępnienie opisów audio i tekstowych dla treści wideo.
- Dostosowanie formularzy do wypełniania za pomocą klawiatury.
- Zapewnienie łatwej nawigacji po stronie.
c) Sankcje za nieprzestrzeganie przepisów
W Niemczech przepisy są surowo egzekwowane, a za nieprzestrzeganie wymogów BFSG przewidziane są wysokie kary finansowe. Firmy, które nie dostosują swoich platform sprzedażowych do nowych przepisów, mogą spodziewać się sankcji, które będą znacząco wpływać na ich działalność. Sankcje mogą obejmować wycofanie produktów z rynku lub zakaz ich sprzedaży.
🇵🇱 Europejski Akt Dostępności w Polsce: Ustawa z dnia 26 kwietnia 2024 r.
a) Zakres obowiązywania ustawy
W Polsce Europejski Akt Dostępności został wdrożony poprzez Ustawę z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze. Przepisy te również będą obowiązywać od 28 czerwca 2025 roku i obejmują wszystkie firmy oferujące produkty i usługi wymienione w dyrektywie na całej długości łańcucha dostaw. Wyjątkiem są mikroprzedsiębiorstwa, które są wyłączone z niektórych obowiązków, zwłaszcza w zakresie usług【18†source】.
b) Kluczowe wymagania dla sklepów internetowych
Cyfrowa dostępność stron internetowych i aplikacji mobilnych:
- Podobnie jak w Niemczech, polskie przepisy nakładają obowiązek dostosowania stron internetowych i aplikacji mobilnych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Kluczowe wymagania obejmują:
- Zgodność z WCAG 2.1 (Web Content Accessibility Guidelines), co oznacza, że treści muszą być postrzegalne, funkcjonalne, zrozumiałe i solidne.
- Polisensoryczność informacji – treści w sklepie muszą być dostępne w różnych formatach. Przykładem jest obowiązek udostępnienia opisów produktów w formie tekstowej i audio, aby były one dostępne dla osób niewidomych lub niedowidzących.
- Responsywność – witryna musi działać poprawnie na różnych urządzeniach, takich jak smartfony, tablety i komputery.
- Zgodność z WCAG 2.1 (Web Content Accessibility Guidelines), co oznacza, że treści muszą być postrzegalne, funkcjonalne, zrozumiałe i solidne.
Dostępność produktów i usług:
- Sklepy internetowe w Polsce muszą zapewnić, że oferowane produkty i usługi są dostępne dla wszystkich klientów, w tym osób z niepełnosprawnościami. Przykłady obowiązków obejmują:
- Udostępnienie instrukcji obsługi w różnych formatach, np. tekst, audio, aby były one dostępne dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.
- Produkty, takie jak sprzęt komputerowy czy urządzenia telekomunikacyjne, muszą być wyposażone w funkcje ułatwiające ich obsługę przez osoby z niepełnosprawnościami.
- Udostępnienie instrukcji obsługi w różnych formatach, np. tekst, audio, aby były one dostępne dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.
Rozbudowane możliwości kontaktu z klientem:
- Zgodnie z polskimi przepisami, właściciele sklepów internetowych muszą zapewnić możliwość kontaktu z biurem obsługi klienta na więcej niż jeden sposób. Oznacza to konieczność:
- Udostępnienia kontaktu telefonicznego dla osób, które nie mogą korzystać z formularzy online.
- Możliwość obsługi klientów za pomocą czatu głosowego, co zwiększa dostępność usług dla osób z niepełnosprawnościami.
- Udostępnienia kontaktu telefonicznego dla osób, które nie mogą korzystać z formularzy online.
c) Edukacja i informowanie przedsiębiorców
Polskie przepisy kładą duży nacisk na edukację przedsiębiorców oraz informowanie ich o konieczności dostosowania się do nowych wymagań. Przewidziane są kampanie informacyjne oraz wsparcie w dostosowaniu działalności do nowych standardów. Jest to kluczowy element podejścia polskiego ustawodawcy, który ma na celu ułatwienie przedsiębiorcom przejścia przez proces adaptacji do nowych przepisów.
d) Sankcje za nieprzestrzeganie przepisów
Choć na chwilę obecną nie ma szczegółowych informacji na temat kar za nieprzestrzeganie przepisów, można się spodziewać, że wprowadzenie konkretnych sankcji nastąpi wraz z pełnym wdrożeniem przepisów. Firmy, które nie dostosują swoich platform, mogą liczyć się z ryzykiem nałożenia kar finansowych, choć będą one bardziej skoncentrowane na wspieraniu procesu dostosowania niż na karaniu.
Zagrożenie Upomnieniami (Abmahnung) w Kontekście Europejskiego Aktu Dostępności
W kontekście wdrożenia Europejskiego Aktu Dostępności (EAA) w Niemczech istnieje ryzyko, że nieprzestrzeganie przepisów może prowadzić do otrzymywania upomnień (Abmahnung). Upomnienia te są popularnym narzędziem w niemieckim systemie prawnym, służącym do egzekwowania przestrzegania różnych regulacji, w tym prawa konkurencji i ochrony konsumentów. Przedsiębiorstwa, które nie spełniają wymogów dotyczących dostępności, mogą zostać zgłoszone przez konkurentów, organizacje konsumenckie, a nawet przez indywidualnych konsumentów.
Upomnienia mogą prowadzić do natychmiastowej konieczności dostosowania się do przepisów, a także do nałożenia kar finansowych. W przypadku, gdy firma nie podejmie odpowiednich działań naprawczych, może to skutkować dalszymi konsekwencjami prawnymi, takimi jak dodatkowe grzywny lub wnioski o nakazy sądowe. System upomnień w Niemczech jest znany ze swojej skuteczności i może stanowić poważne zagrożenie dla firm, które nie są zgodne z nowymi regulacjami.
W Polsce, chociaż mechanizm upomnień nie jest tak powszechnie stosowany jak w Niemczech, przedsiębiorcy nadal muszą być świadomi, że nieprzestrzeganie przepisów może prowadzić do formalnych ostrzeżeń i ewentualnych kar nałożonych przez organy nadzorujące, takie jak Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK).
Co to oznacza dla właścicieli sklepów internetowych?
Europejski Akt Dostępności to regulacja, która zmieni sposób funkcjonowania e-commerce w całej Unii Europejskiej. W Polsce i Niemczech właściciele sklepów internetowych muszą przygotować się na wprowadzenie znaczących zmian, aby spełnić nowe wymagania dotyczące dostępności.
Choć niektóre z tych wymagań mogą wydawać się trudne do spełnienia, ich realizacja przyniesie korzyści zarówno dla klientów, jak i dla samych przedsiębiorców. Zwiększenie dostępności sklepu internetowego może przyczynić się do wzrostu liczby klientów, w tym osób z niepełnosprawnościami, a także pomoże uniknąć potencjalnych kar finansowych za nieprzestrzeganie przepisów.
Warto zacząć przygotowania już teraz, aby do 2025 roku mieć pewność, że Twój sklep internetowy jest zgodny z wymaganiami Europejskiego Aktu Dostępności. To inwestycja, która nie tylko zabezpieczy Twój biznes przed ewentualnymi sankcjami, ale również otworzy nowe możliwości na rozwijającym się rynku e-commerce.
Podsumowując, podczas gdy Niemcy koncentrują się na precyzyjnej egzekucji przepisów i surowych sankcjach, Polska stawia na edukację oraz wsparcie, umożliwiając przedsiębiorcom płynniejsze przejście do zgodności z nowymi wymogami. Te różnice wynikają z odmiennej tradycji regulacyjnej i stopnia zaawansowania w zakresie dostępności cyfrowej w obu krajach.
Przykład: Sprzedawca a Obowiązki wynikające z BFSG
Sprzedawca ABC prowadzi sklep internetowy, w którym sprzedaje elektronikę, w tym konsole do gier. Jako mikroprzedsiębiorstwo, które nie zatrudnia pracowników i nie osiąga znaczącego obrotu, ABC może być zwolnione z obowiązku dostosowania swojej strony internetowej do wymogów dostępności zgodnie z ustawą Barrierefreiheitsstärkungsgesetz (BFSG). Jednak mimo tego zwolnienia, sprzedawca ABC nadal musi oferować tylko te produkty, które są zgodne z wymogami dostępności. Oznacza to, że wszystkie konsole do gier sprzedawane przez ABC muszą spełniać standardy dostępności, nawet jeśli sam sklep internetowy nie jest przystosowany do tych standardów.
Mikroprzedsiębiorstwa, takie jak sprzedawca ABC, które chcą skorzystać z wyłączenia z obowiązków dostępności cyfrowej, muszą prowadzić odpowiednią dokumentację. Dokumentacja ta powinna zawierać wyjaśnienie, dlaczego firma korzysta z tego zwolnienia. W przypadku kontroli, sprzedawca ABC będzie zobowiązany do przedstawienia odpowiednich dokumentów i uzasadnienia swojego stanowiska. Władze lokalne, które nadzorują przestrzeganie BFSG, mogą zażądać dostarczenia tych dowodów, a przedsiębiorstwo musi być przygotowane do udzielenia takiej informacji.
Podsumowując, sprzedawca ABC może być zwolniony z obowiązku dostępności cyfrowej swojej strony, ale nadal musi zapewnić, że wszystkie sprzedawane produkty są zgodne z wymogami BFSG. Dodatkowo, sprzedawca musi być gotowy do udokumentowania i uzasadnienia swojego zwolnienia w przypadku kontroli.
