16.02.2021
Sprzedaż substancji i mieszanin chemicznych podlega licznym regulacjom i ograniczeniom, ponieważ wiele chemikaliów, nawet w znikomych ilościach, stanowi zwiększone zagrożenie dla zdrowia ludzi oraz dla środowiska. Takie substancje i mieszaniny mogą również służyć do wytwarzania niebezpiecznych materiałów wybuchowych, dlatego też ich sprzedaż jest w Europie całkowicie, bądź częściowo zakazana i podlega surowym przepisom.
Przegląd tematów omawianych w tym artykule:
1. Podstawy prawne
2. Wpływ na sprzedaż internetową
3. Organy nadzoru/pomocnicze
4. Podsumowanie
5. Definicje pojęć poszczególnych elementów etykiety zagrożenia
Podstawa prawna
Rozporządzenie CLP
Od lutego 2009 r. tzw. rozporządzenie CLP (w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji, rozporządzenie (WE) nr 1272/2008) reguluje klasyfikację, oznakowanie i pakowanie chemicznych substancji i mieszanin. Zasadniczo chemikalia należy etykietować i pakować oddzielnie. Opakowanie, które zawiera substancje i mieszaniny zaklasyfikowane jako niebezpieczne musi zostać oznaczone etykietą informującą o potencjalnym zagrożeniu zgodnie z wytycznymi rozporządzenia CLP.
Rozporządzenie CLP stawia również konkretne wymagania co do pakowania niebezpiecznych substancji i mieszanin, które dla substancji obowiązują od 1 grudnia 2010 r., a dla mieszanin od 1 czerwca 2015 r. (mieszaniny).
Rozporządzenie REACH
Producenci i importerzy chemikaliów muszą przestrzegać również rozporządzenia REACH (rejestracja, ocena, udzielanie zezwoleń i stosowane ograniczenia w zakresie chemikaliów, rozporządzenie (WE) nr 1907/2006), na podstawie którego dokonuje się oceny chemikaliów i rejestruje się je w Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA). Podobnie jak rozporządzenie CLP, rozporządzenie REACH ma bezpośrednie oddziaływanie na poziomie krajowym, dlatego nie wymaga transpozycji.
WAŻNE!
Środki chemiczne mogą być produkowane i wprowadzane do obrotu w Unii Europejskiej tylko wtedy, gdy są zarejestrowane zgodnie z rozporządzeniem REACH.
Rozporządzenie o zakazie stosowania substancji chemicznych
Na szczeblu krajowym obowiązuje w Niemczech rozporządzenie o zakazie stosowania substancji chemicznych (ChemVerbotsV), które zawiera ograniczenia i zakazy dotyczące wprowadzania do obrotu i dystrybucji niektórych substancji niebezpiecznych lub mieszanin i produktów, które mogą uwalniać takie substancje niebezpieczne. Więcej informacji można uzyskać w Federalnym Urzędzie Ochrony Środowiska, z którym można się skontaktować tutaj. Informacje na poziomie europejskim można również uzyskać w Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA), dostępnej pod następujących adresem:
Europejski Organ Nadzoru
Europejska Agencja Chemikaliów – ECHA
Wpływ na sprzedaż internetową
Oznakowanie
Prawidłowa prezentacja oznakowania substancji i mieszanin chemicznych jest szczególnie istotna w sprzedaży internetowej. Produkty podlegające oznakowaniu zgodnie z rozporządzeniem CLP można rozpoznać po etykiecie zagrożenia:
W celu lepszego zrozumienia na końcu dokumentu wyjaśniono poszczególne elementy etykiety zagrożenia.
Wszystkie wskazówki dotyczące oznakowania, transportu i obchodzenia się z wyżej wymienionymi produktami muszą być dodatkowo udostępnione przez producenta lub dostawcę w szczegółowy sposób na karcie charakterystyki.
Najbardziej widocznymi elementami każdej etykiety zagrożenia są piktogramy określające rodzaj zagrożenia:
Prezentowanie oznakowanych produktów w sklepie internetowym
Oprócz klasyfikacji niebezpiecznych chemikaliów rozporządzenie CLP reguluje sposób reklamowania substancji i mieszanin podlegających obowiązkowi oznakowania.
Zgodnie z art. 48 ust. 1 rozporządzenia CLP reklamy substancji zaklasyfikowanych w myśl tego rozporządzenia jako niebezpieczne muszą zawierać informacje o określonych klasach lub kategoriach zagrożenia.
Zgodnie z art. 48 ust. 2 rozporządzenia CLP każda reklama mieszanin sklasyfikowanych lub oznakowanych jako niebezpieczne zgodnie z rozporządzeniem CLP umożliwiająca prywatnym konsumentom zawarcie umowy sprzedaży bez wcześniejszego wglądu w zawartość etykiety, musi informować o zagrożeniach podanych na etykiecie.
Zakaz wysyłki – te produkty są dla tabu dla e-handlu!
Zgodnie z § 10 ust. 1 ChemVerbotsV niektóre niebezpieczne substancje i mieszaniny chemiczne, które są oznakowane zgodnie z rozporządzeniem CLP, mogą być dostarczane lub oferowane do sprzedaży wysyłkowej jedynie ograniczonej grupie osób, takich jak użytkownicy profesjonalni, odsprzedawcy lub publiczne instytuty badawcze i dydaktyczne. Odnosi się to również do sprzedaży niekomercyjnej. Rozporządzenie to dotyczy firm, osób fizycznych, właścicieli firm itp., którzy sprzedają niebezpieczne substancje i mieszaniny wymienione w załączniku 2, kolumna 1 ChemVerbotsV.
Substancje i mieszaniny objęte § 10 ust. 1 ChemVerbotsV są oznaczone następującymi piktogramami:
- piktogram zagrożenia GHS06 (czaszka i skrzyżowane piszczele) lub
- piktogram zagrożenia GHS08 (zagrożenie dla zdrowia) i hasło ostrzegawcze „niebezpieczeństwo” oraz jeden z następujących zwrotów określających zagrożenie H340, H350, H350i, H360, H360F, H360D, H360FD, H360Fd, H360Df, H370 lub H372.
Piktogramy zagrożenia są przedstawiane w następujących sposób:
W przypadku tak oznakowanych substancji i wyrobów (zgodnie z załącznikiem 2 do rozporządzenia ChemVerbotsV) obowiązuje zakaz wysyłki do konsumenta.
Obowiązek uzyskania zezwolenia i obowiązek powiadomienia organów
Sprzedawca, który chce dostarczać substancje i mieszaniny objęte zakazem przewozu lub udostępniać je osobom trzecim, musi uzyskać zezwolenie właściwego organu, § 6 ChemVerbotsV. Aby uzyskać takie zezwolenie, sprzedawca musi udokumentować posiadanie fachowej wiedzy, odznaczać się niezbędną wiarygodnością i mieć ukończone co najmniej 18 lat.
Zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 3 niemieckiej ustawy o telemediach (TMG), „o ile usługa jest oferowana lub świadczona w ramach działalności wymagającej urzędowego zezwolenia, należy podać dane właściwego organu nadzorczego”. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o telemediach TMG, jeżeli usługa jest oferowana lub świadczona w kontekście działalności wymagającej urzędowego zezwolenia, wymagane jest podanie informacji o właściwym organie nadzoru. W związku z tym w Impressum sklepu internetowego należy umieścić informacje dotyczące obowiązku uzyskania zezwolenia na wprowadzanie substancji i mieszanin do obrotu zgodnie z załącznikiem 2 do ChemVerbotsV oraz informacje dotyczące organu wydającego zezwolenie. W tym celu należy uzupełnić informacje w danych podstawowych/firmowych, a następnie odświeżyć Impressum.
Jeżeli produkty wymienione w załączniku 2, kolumna 3 ChemVerbotsV zostaną przekazane lub udostępnione ograniczonej grupie osób, dystrybutor musi powiadomić na piśmie właściwy organ przed pierwszym dostarczeniem i udostępnieniem substancji. Ponadto tożsamość kupującego musi zostać ustalona, udokumentowana w ewidencji sprzedaży (Abgabebuch) i potwierdzona przez kupującego.
Organy nadzoru/pomocnicze
Krajowy organ nadzoru:
Platforma Helpdesk REACH-CLP-Biozid jest krajowym punktem informacyjnym dla producentów, importerów i użytkowników substancji chemicznych oraz produktów biobójczych.
Platforma została opracowana w Federalnym Instytucie Bezpieczeństwa i Higieny Pracy (BAuA). Helpdesk REACH-CLP-Biozid oferuje informacje i wskazówki dotyczące wdrażania rozporządzenia REACH, rozporządzenia CLP i rozporządzenia w sprawie produktów biobójczych oraz zapewnia wsparcie w przypadku pytań dotyczących rejestracji, oceny, zezwolenia, klasyfikacji i oznakowania substancji chemicznych i produktów biobójczych. Platforma REACH-CLP-Biozid-helpdesk składa się z sieci organów federalnych (BAuA, BfR, UBA i BAM) dysponujących konkretnymi informacjami i wiedzą ekspercką.
Europejski Organ Nadzoru
Organem centralnym na szczeblu europejskim jest Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA). Oprócz centrum informacyjnego ECHA-Helpdesk oferuje on dalszą pomoc w zakresie narzędzi informatycznych (IUCLID, REACH-IT, R4BP i Chesar), a także informacje na temat przekazywania danych.
Podsumowanie
Co to wszystko oznacza dla sprzedaży internetowej? Instrukcje krok po kroku:
- Sprawdź, czy w Twoim magazynie nie ma towarów oznaczonych jako chemiczne substancje lub mieszaniny, np.: środki czyszczące, środki do czyszczenia rur, detergenty, farby, lakiery, chemia basenowa, podpałki do grilla, smary, zapalniczki, sztuczne ognie, materiały budowlane.
- W opisie artykułu zamieść wszystkie wymagane informacje z etykiety dotyczące niebezpiecznych właściwości towaru. Informacje te znajdziesz w karcie charakterystyki produktu, którą producent ma obowiązek udostępnić.
- Obowiązkowe informacje zawarte na etykiecie identyfikacyjnej muszą być podane przed zakupem.
- Pamiętaj o informacjach dotyczących oznakowania i transportu, które znajdują się w karcie charakterystyki produktu. Zwróć uwagę na ograniczenia w wysyłce, a zwłaszcza na ewentualny zakaz wysyłki.
Możliwe, że oprócz przepisów rozporządzenia CLP trzeba będzie również uwzględnić rozporządzenie nr 528/2012/UE (tzw. rozporządzenie w sprawie środków biobójczych).
Zgodnie z rozporządzeniem CLP państwa członkowskie muszą utworzyć krajowe centra informacyjne w celu oferowania porad producentom, importerom, dystrybutorom, dalszym użytkownikom i innym zainteresowanym stronom w zakresie ich odpowiednich zadań i obowiązków wynikających z rozporządzenia CLP. W związku z tym utworzono organy nadzoru dysponujące obszernymi informacjami na temat postępowania z niebezpiecznymi chemikaliami.
Definicje pojęć poszczególnych elementów etykiety zagrożenia
Substancja chemiczna:
„Substancja” oznacza pierwiastek chemiczny i jego związki w stanie, w jakim występują w przyrodzie lub zostają uzyskane za pomocą procesu produkcyjnego, z wszystkimi dodatkami wymaganymi do zachowania ich trwałości oraz wszystkimi zanieczyszczeniami powstałymi w wyniku zastosowanego procesu, wyłączając rozpuszczalniki, które można oddzielić bez wpływu na stabilność i skład substancji.
Mieszanina chemiczna:
„mieszanina” oznacza mieszaninę lub roztwór składające się z dwóch lub większej liczby substancji.
Klasa zagrożenia:
oznacza charakter zagrożenia wynikający z właściwości fizycznych, zagrożenia dla zdrowia ludzkiego lub dla środowiska;
Kategoria zagrożenia:
oznacza podział kryteriów w każdej klasie zagrożeń określających stopień zagrożenia.
Piktogram zagrożenia:
oznacza układ graficzny zawierający znak i inne elementy graficzne, takie jak: obwódka, wzór lub kolor tła, których zadaniem jest przekazanie konkretnych informacji o danym zagrożeniu.
Hasło ostrzegawcze
oznacza wyraz wskazujący na odpowiedni stopień zagrożenia, w celu ostrzeżenia czytającego o potencjalnym zagrożeniu; wyróżnia się następujące dwa poziomy zagrożenia:
a) „niebezpieczeństwo”: oznacza hasło ostrzegawcze wskazujące na bardziej poważne kategorie zagrożeń; „uwaga”: oznacza hasło ostrzegawcze wskazujące na kategorie zagrożeń niższego stopnia;
Zwrot określający zagrożenie:
oznacza zwrot przypisany klasie i kategorii zagrożenia opisujący rodzaj zagrożeń wywoływanych przez substancję lub mieszaninę stwarzającą zagrożenie, w tym, w odpowiednich przypadkach, stopień zagrożenia.
Zwrot określający środki ostrożności:
oznacza zwrot opisujący zalecane środki służące zmniejszeniu lub zapobieganiu szkodliwym skutkom, które wynikają z narażenia na substancję lub mieszaninę stwarzającą zagrożenie podczas jej stosowania lub unieszkodliwiania.
