1.07.2024
Zamrożenie konta na platformach takich jak Amazon może mieć katastrofalne skutki dla sprzedawców internetowych. Bez wcześniejszego ostrzeżenia i często bez jasnego wyjaśnienia, dostęp do kluczowych środków finansowych zostaje zablokowany, co zagraża płynności finansowej i paraliżuje działalność gospodarczą. Takie zamrożenia mogą zagrażać egzystencji, zwłaszcza gdy sprzedawcy polegają tylko na tej jednej platformie. W wywiadzie dla ecommercenews.pl, adwokat Christin Gehder z HB E-Commerce Rechtsanwalts GmbH wyjaśnia, jakie możliwości prawne mają sprzedawcy i jak mogą działać prewencyjnie.
Powody zamrożenia środków przez platformy
ecommercenews.pl: Z jakich powodów platformy mogą zamrażać środki sprzedawców? Jakie są najczęstsze nieporozumienia na ten temat?
Christin Gehder: Sprzedawcy i platformy mają między sobą umowę, która reguluje wypłatę lub ewentualne zatrzymanie dochodów. Platformy posiadają wytyczne, na które sprzedawca zgadza się podczas rejestracji swojej działalności na platformie.
Gdy sprzedawcy nie wywiązują się ze swoich zobowiązań wobec platformy i/lub klientów, platforma może zatrzymać pieniądze. Argumentuje się to tym, że niewłaściwe postępowanie sprzedawcy często powoduje szkody, np. gdy wysyła on wadliwe towary. Aby móc zaspokoić potencjalne roszczenia klientów i/lub osób trzecich, platforma zabezpiecza środki finansowe. Jest to generalnie zgodne z prawem.
Platformy muszą jednak działać proporcjonalnie. W przypadku blokady muszą one uwzględniać również interesy sprzedawców. Często uzasadnione jest jedynie częściowe zamrożenie środków, ponieważ sprzedawcy potrzebują zarobionych pieniędzy na pokrycie bieżących kosztów i zakup towarów. Całkowite zamrożenie konta jest uzasadnione tylko w przypadku poważnego naruszenia umowy. Ponieważ jednak blokady w większości przypadków są automatyczne, nie odbywa się niezbędna staranna analiza interesów, co sprawia, że większość blokad jest nieproporcjonalna i tym samym niezgodna z prawem.
Konieczność uzasadnienia blokady środków
ecommercenews.pl: Czy platforma ma obowiązek uzasadnienia, dlaczego środki ze sprzedaży nie są wypłacane?
Christin Gehder: Tak. Sprzedawca musi mieć możliwość sprawdzenia zarzutów i odniesienia się do nich. Większość blokad jest automatyczna, np. z powodu ekstremalnych wahań liczby sprzedaży. W takich przypadkach sprzedawca nie popełnił żadnego błędu. Albo też w przypadku blokady z powodu nieuzasadnionych zarzutów osoby trzeciej sprzedawca musi mieć możliwość sprawdzenia i odniesienia się do tego. Często zdarza się, że nasi klienci nie mogą na własną rękę dowiedzieć się, jaki był powód blokady. Na zapytania często otrzymują tylko automatyczne odpowiedzi. Tracą więc czas i nerwy, dlatego warto – choćby dla przyspieszenia sprawy – zaangażować prawnika.
Pierwsze kroki w przypadku zamrożenia środków
ecommercenews.pl: Co powinni zrobić sprzedawcy w pierwszej kolejności, gdy ich środki zostaną zamrożone lub wypłata zostanie opóźniona?
Christin Gehder: Aby zminimalizować czas blokady, sprzedawcy powinni działać szybko, ale zachować spokój. Ważne jest dokładne sprawdzenie, czy platforma posiada wszystkie niezbędne dokumenty, takie jak potwierdzenie weryfikacji konta bankowego, czy nie ma żadnych reklamacji, czy nie wystąpiły nietypowe odchylenia w sprzedaży i czy wszystkie ustawienia na koncie są poprawne. Czasami sprzedawcy czekali miesiącami na swoje pieniądze, ponieważ brakowało jednego zaznaczonego pola.
Platformę należy skontaktować telefonicznie i pisemnie, wyznaczając termin na wypłatę środków lub podanie uzasadnienia blokady. Jeśli platforma nie zareaguje, należy rozważyć zaangażowanie prawnika.
Prawne kroki przeciwko nieuzasadnionej blokadzie środków
ecommercenews.pl: Jakie kroki prawne mogą podjąć sprzedawcy, jeśli platforma nieuzasadnienie zamraża ich środki lub nie wypłaca ich?
Christin Gehder: Należy zachować spokój i postępować zgodnie z wcześniej opisanymi krokami. Jeśli to nie przyniesie efektu, sprzedawca powinien zlecić prawnikowi dochodzenie roszczenia o wypłatę. Pismo od prawnika często sprawia, że pracownik działu prawnego osobiście zajmuje się sprawą i albo odblokowuje środki, albo podaje dokładne powody braku wypłaty. Prawnik może wtedy sprawdzić, czy platforma działa zgodnie z prawem i omówić ze sprzedawcą, czy należy dążyć do sądowej weryfikacji zatrzymania środków.
Decydując się na drogę sądową, sprzedawca musi rozważyć różne aspekty: Amazon ma swoją siedzibę w Luksemburgu, więc sprzedawca potrzebuje prawnika uprawnionego do występowania w sądach w Luksemburgu. Jeśli platforma ma swoją siedzibę w Polsce, odpowiedzialne są sądy polskie. Skargi do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów są kolejną opcją.
Jednak prawne kroki przeciwko Amazonowi powinny być ostatecznością, ponieważ takie procesy mogą trwać kilka lat, a czas jest tym, czego sprzedawcy brakuje. Dlatego też pismo od prawnika do platformy powinno być konstruktywne i przyjazne. Chociaż większość blokad jest prawnie nieuzasadniona, celem nie jest zwycięstwo w sądzie za dwa lata, lecz szybkie odblokowanie środków.
Jak zapobiegać zamrożeniu środków
ecommercenews.pl: Jak sprzedawcy mogą działać prewencyjnie, aby zminimalizować ryzyko zamrożenia środków? Czy są jakieś konkretne praktyki lub zasady zgodności, które powinni przestrzegać?
Christin Gehder: Handel internetowy to pole minowe, więc zgodność z przepisami nie może być zaniedbywana. Oszczędzanie w tej kwestii to oszczędzanie na złym końcu. Niezależnie od tego, jak nudne mogą się wydawać ogólne warunki handlowe czy pełne i prawidłowe opisy produktów, sprzedawcy muszą upewnić się, że używają tekstów prawnych wolnych od błędów i stale monitorują swoją obecność online, aby unikać naruszeń przepisów konkurencji.
Dotyczy to również oferowanych towarów. Muszą być one wolne od wad fizycznych i prawnych oraz odpowiadać opisowi. Może być taniej kupować towary w Azji, ale sprzedawca ponosi odpowiedzialność za to, że towar może być sprzedawany w Unii Europejskiej i spełnia wszystkie wymogi. Jeśli towar jest kupowany za granicą, sprzedawca powinien uzyskać pisemne potwierdzenie od dostawcy, że towar może być sprzedawany w Polsce. W przeciwnym razie sprzedawca może próbować dochodzić roszczeń od dostawcy – co jednak jest trudne, jeśli dostawca znajduje się w Chinach.
Sprzedawcy powinni zawsze mieć bufor płynności, aby przetrwać takie sytuacje, i nie polegać na jednej platformie.
Podsumowanie
Zamrożenie środków przez platformy handlowe może wydawać się przytłaczające, ale sprzedawcy mają różne możliwości ochrony swoich interesów. Kluczowe jest zrozumienie przyczyn zamrożenia środków, szybkie podjęcie odpowiednich kroków oraz, w razie potrzeby, skorzystanie z pomocy prawnej. Działając prewencyjnie i przestrzegając zasad zgodności, sprzedawcy mogą zminimalizować ryzyko takich sytuacji, zapewniając stabilność i bezpieczeństwo swojej działalności.
Zgodnie z informacjami zawartymi w naszym artykule, Amazon wprowadzi od 1 sierpnia 2024 roku zmiany w sposobie rozliczania dla sprzedawców. Nowe regulacje wpływają na proces rozliczeń finansowych i mogą mieć bezpośredni wpływ na sprzedawców. W związku z tym, odpowiedzialność sądów w przypadku zamrożenia środków będzie zależała od miejsca rejestracji podmiotu sprzedawcy. O ile tak w praktyce również będzie, to się dopiero okaże.
Sprzedawcy zarejestrowani w Polsce będą podlegać jurysdykcji polskich sądów, co oznacza, że wszelkie spory dotyczące zamrożenia środków będą rozpatrywane w Polsce. Z kolei sprzedawcy zarejestrowani w innych krajach Unii Europejskiej, takich jak Niemcy, będą musieli kierować swoje sprawy do sądów właściwych dla miejsca rejestracji. Od 1 sierpnia 2024 roku usługi Amazon będą rozliczane przez lokalne oddziały Amazon w poszczególnych krajach, co dodatkowo komplikuje sytuację. Oznacza to, że faktury za usługi Amazon będą wystawiane przez lokalne oddziały Amazon, a podatek VAT będzie doliczany zgodnie z lokalnymi przepisami podatkowymi.
W przypadku sprzedawców z Niemiec, lokalny podatek VAT będzie doliczany do usług Amazon, co może oznaczać pomniejszenie wypłat na początku o odpowiedni procent podatku VAT. Sprzedawcy powinni monitorować swoją płynność finansową i być przygotowani na ewentualne opóźnienia w zwrotach VAT, które mogą wpłynąć na ich zdolność do zarządzania zapasami i finansowania bieżących operacji. Te zmiany podkreślają, jak istotne jest dla sprzedawców monitorowanie aktualizacji regulacji platformy oraz posiadanie dostępu do odpowiedniego wsparcia prawnego w jurysdykcji, w której są zarejestrowani. Zrozumienie tych różnic i przygotowanie się na potencjalne wyzwania prawne może pomóc sprzedawcom w skutecznym zarządzaniu ryzykiem związanym z zamrożeniem środków przez platformy e-commerce.
Adwokat Christin Gehder od wielu lat pracuje dla kancelarii należącej do Händlerbund, HB E-Commerce Rechtsanwaltsgesellschaft. Dzięki swojej wiedzy wspiera sprzedawców internetowych w codziennych wyzwaniach prawnych w niemieckim e-commerce.