10.11.2024
Już za kilka miesięcy w życie wejdzie Europejski Akt o Dostępności (European Accessibility Act, EAA), który obejmie nie tylko administrację publiczną, ale także sektor prywatny, w tym e-commerce. Od 28 czerwca 2025 roku sklepy internetowe w Unii Europejskiej będą musiały spełniać wymogi dostępności cyfrowej, aby osoby z niepełnosprawnościami mogły bez przeszkód korzystać z ich oferty. Dla polskiego i niemieckiego sektora e-commerce to ostateczny moment na dostosowanie się do nowych standardów, które staną się nie tylko wymogiem prawnym, ale też realną szansą na przyciągnięcie nowych klientów. W artykule wyjaśniamy, co oznacza dostępność cyfrowa, jakie przepisy obowiązują w Polsce i Niemczech oraz jak polscy przedsiębiorcy mogą wykorzystać te zmiany do zwiększenia swojej konkurencyjności.
Dostępność cyfrowa – co to jest?
Dostępność cyfrowa to projektowanie i wdrażanie stron internetowych w taki sposób, aby były przyjazne dla wszystkich użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami. Obejmuje to:
- prostą i czytelną nawigację,
- wysoki kontrast kolorów,
- opisy alternatywne (ALT) dla obrazów,
- pełną obsługę klawiatury,
- współpracę z czytnikami ekranu.
Dzięki temu każdy, niezależnie od poziomu sprawności, może w pełni korzystać z zasobów e-commerce. Dla firm wdrożenie dostępności cyfrowej to szansa na poszerzenie grupy klientów, poprawę wyników SEO i wzmocnienie wizerunku jako firmy odpowiedzialnej społecznie.
Europejski Akt o Dostępności – co zmienia w Polsce i Niemczech?
W 2012 roku Polska ratyfikowała Konwencję Narodów Zjednoczonych o Prawach Osób Niepełnosprawnych, zobowiązując się do zapewnienia równych szans osobom z niepełnosprawnościami. Dotychczas dostępność cyfrowa była obowiązkowa głównie w sektorze publicznym, jednak od czerwca 2025 roku Europejski Akt o Dostępności (EAA) rozszerzy te wymogi na sektor prywatny, obejmując m.in. sklepy internetowe, platformy e-commerce, bankowość online i różnorodne usługi dostępne online. Przedsiębiorcy działający zarówno w Polsce, jak i Niemczech muszą dostosować swoje strony do nowych standardów, aby uniknąć potencjalnych kar i strat finansowych wynikających z utraty klientów.
Specyfika wymogów dostępności w Niemczech
Niemcy od dawna kładą nacisk na kwestie dostępności. W ramach ustawy Barrierefreiheitsstärkungsgesetz (BFSG) przepisy zawarte w EAA zostały już wdrożone do prawa krajowego. Oznacza to, że od czerwca 2025 roku niemieckie sklepy internetowe będą zobowiązane do spełnienia pełnych wymogów dostępności cyfrowej. Polskie firmy planujące sprzedaż na rynku niemieckim muszą uwzględnić te regulacje, aby sprostać oczekiwaniom klientów i uniknąć sankcji. Niemcy są jednym z liderów w dziedzinie dostępności cyfrowej – według badań aż 79% niemieckich firm oferuje funkcje dostępnościowe na swoich stronach internetowych, a 40% traktuje ten aspekt jako wysoki priorytet.
Dlaczego warto wdrożyć dostępność cyfrową w e-commerce?
Dostępność cyfrowa to nie tylko wymóg prawny, ale także szansa na poszerzenie bazy klientów. Według raportu „Return on Disability” osoby z niepełnosprawnościami i ich bliscy dysponują globalnie ponad 13 bilionami dolarów rocznych dochodów. Aż 74% firm biorących udział w badaniu stwierdziło, że straciło klientów z powodu braku dostępności cyfrowej. Dostępność może więc być przewagą konkurencyjną i kluczem do zwiększenia przychodów.
Kluczowe korzyści dostępności cyfrowej dla e-commerce:
- Wzrost lojalności klientów – Aż 53% firm zauważyło, że dostępność cyfrowa zwiększa satysfakcję klientów, co z kolei wpływa na ich lojalność wobec marki.
- Lepsza widoczność w wynikach wyszukiwania (SEO) – Strony dostępne dla użytkowników z niepełnosprawnościami są bardziej wartościowe dla wyszukiwarek, co wpływa na wyższe pozycje w wynikach Google.
- Pozytywny wpływ na wizerunek w mediach społecznościowych – Klienci chętnie dzielą się pozytywnymi doświadczeniami w mediach społecznościowych, co może przyciągnąć nowych odbiorców. Dostępność cyfrowa zmniejsza także ryzyko negatywnych opinii związanych z trudnościami w obsłudze strony.
Jak wygląda stan dostępności polskiego e-commerce?
Raport Kinaole z 2021 roku wykazał, że dostępność cyfrowa polskiego e-commerce wymaga jeszcze wielu ulepszeń. Średni poziom dostępności badanych stron wynosił zaledwie 44%, a jedynie nieliczne serwisy mogą posłużyć jako wzór. Najlepsze wyniki uzyskały sklepy Ikea (73%), Świat Książki (63%), Rossmann (63%), X-kom (61%) i Eobuwie (60%). Najczęściej spełniane wytyczne obejmują dostosowanie do widoku pionowego i poziomego, poprawne oznaczenie tytułów podstron oraz logiczny układ elementów. Natomiast poważne braki dotyczą poprawności kodu, opisów alternatywnych oraz struktury nawigacji.
Wdrażanie dostępności cyfrowej to proces wymagający regularnych aktualizacji. Firmy powinny reagować na zmiany technologiczne i regularnie testować swoje witryny, aby dostosować je do potrzeb użytkowników z różnymi niepełnosprawnościami.
Kluczowe funkcje dostępności cyfrowej – co warto wdrożyć?
Wdrożenie dostępności wymaga zastosowania kilku kluczowych funkcji, które sprawiają, że sklep internetowy staje się dostępny dla osób z niepełnosprawnościami:
- Możliwość zmiany rozmiaru tekstu i dostosowania kontrastów – funkcje kluczowe dla osób niedowidzących, pozwalające lepiej widzieć treści i dostosować wygląd strony.
- Napisy i transkrypcje dla materiałów wideo – ułatwiają osobom niesłyszącym lub niedosłyszącym korzystanie z treści multimedialnych.
- Kompatybilność z czytnikami ekranu – zapewnienie poprawnej struktury strony umożliwia użytkownikom korzystającym z czytników ekranu swobodne poruszanie się po stronie.
- Opisowe linki i pełna obsługa klawiatury – opisowe linki oraz możliwość poruszania się po stronie za pomocą klawiatury są niezbędne dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej.
- Prawidłowe wykorzystanie tekstów alternatywnych (ALT) dla obrazów – ułatwia zrozumienie treści wizualnych osobom niewidomym, korzystającym z czytników ekranu.
Przykłady dostępności cyfrowej na polskich stronach
Przyjrzyjmy się praktycznym przykładom dostępności na polskich stronach. Przykład sklepu Reserved pokazuje, że możliwość poruszania się po stronie za pomocą klawisza TAB działa poprawnie aż do momentu, gdy użytkownik napotka rozwijane menu. Tam nawigacja wymaga myszki, co stanowi barierę.
Prawidłowe opisy alternatywne (ALT) dla obrazów to inny kluczowy element dostępności. Niestety, sprawdzenie kilku polskich sklepów odzieżowych pokazuje, że opisy ALT są często pomijane, nawet w serwisach współfinansowanych ze środków UE, która kładzie szczególny nacisk na zapewnienie dostępności cyfrowej.
Wyzwania związane z wdrożeniem dostępności cyfrowej
Dostępność cyfrowa to proces wymagający czasu i zasobów. Oto najczęściej wymieniane wyzwania, przed którymi stają firmy:
- Złożoność technologiczna – wymogi standardów WCAG są szczegółowe i wymagają wiedzy specjalistycznej z zakresu programowania. Dostosowanie starszych systemów może być kosztowne i czasochłonne.
- Niski poziom świadomości wśród pracowników – nie każdy pracownik wie, jak różne niepełnosprawności wpływają na korzystanie ze strony internetowej. Niezbędne są szkolenia i edukacja zespołów.
- Długość czasu zwrotu z inwestycji – korzyści finansowe z dostępności cyfrowej są widoczne w dłuższej perspektywie, a koszty wdrożenia mogą się zwrócić dopiero po kilku latach.
Jak polski e-commerce może zdążyć na czas?
Zbliżający się termin wprowadzenia Europejskiego Aktu o Dostępności oznacza, że polskie firmy mają tylko kilka miesięcy na pełne dostosowanie swoich witryn do wymogów dostępności. Aby zdążyć, warto już teraz przeprowadzić audyt dostępności, zidentyfikować kluczowe obszary wymagające zmian, przeprowadzić szkolenia dla pracowników i wdrożyć techniczne dostosowania.
Podsumowanie: Dostępność cyfrowa jako inwestycja w przyszłość
Dostępność cyfrowa to nie tylko obowiązek prawny, ale także sposób na zwiększenie konkurencyjności i pozyskanie nowych klientów. Firmy, które wdrożą wytyczne dostępności, zyskają szansę na poszerzenie bazy klientów, poprawę wyników SEO i umocnienie pozytywnego wizerunku. Dla firm działających na rynkach polskim i niemieckim dostępność cyfrowa to klucz do utrzymania zgodności z nowymi regulacjami i wykorzystania potencjału rynku osób z niepełnosprawnościami.
Inwestycja w dostępność cyfrową zwróci się w postaci lojalnych klientów, zwiększonego ruchu i wyższej konwersji, a w dłuższej perspektywie umocni pozycję firmy na rynku e-commerce, zarówno w Polsce, jak i za granicą.
