Wzór przemysłowy, użytkowy i patenty w Niemczech – definicje, różnice i wskazówki. Prawa własności intelektualnej jako klucz do sukcesu w innowacji.

13.06.2023

Prawa własności intelektualnej odgrywają istotną rolę w dzisiejszej gospodarce opartej na wiedzy. Stanowią one kluczowy element konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw. Rejestracja i ochrona praw własności intelektualnej jest ważnym krokiem do zapewnienia innowacyjności i rozwoju rynku, a także zachęca do podejmowania działań na rzecz inwestycji i wzrostu.

W dzisiejszych czasach ochrona praw własności intelektualnej jest niezwykle ważna dla każdego przedsiębiorcy, który chce zabezpieczyć swoje innowacyjne pomysły i projekty. Wprowadzenie na rynek produktu, który narusza prawa własności intelektualnej, może skutkować nie tylko utratą reputacji firmy i utratą zaufania klientów, ale także karą finansową. Dlatego warto zwrócić uwagę na różne rodzaje praw własności intelektualnej, ich czas trwania ochrony oraz koszty rejestracji.

W szczególności dla sprzedawców internetowych znajomość przepisów dotyczących praw własności intelektualnej jest niezwykle ważna, ponieważ to właśnie w sieci najczęściej dochodzi do naruszeń tych praw. Weryfikacja produktów i ich zgodności z prawami własności intelektualnej jest kluczowa dla uniknięcia kosztownych konsekwencji związanych z naruszeniem tych praw. Dlatego warto skorzystać z pomocy specjalisty w dziedzinie prawa własności intelektualnej, który pomoże w przygotowaniu właściwego wniosku i złożeniu go w odpowiednim urzędzie patentowym.

Zachęcamy wszystkich sprzedawców internetowych do zapoznania się z informacjami dotyczącymi praw własności intelektualnej oraz weryfikacji swoich produktów, aby uniknąć kosztownych konsekwencji i zabezpieczyć swoje innowacyjne pomysły i projekty.


Gebrauchsmuster, Geschmacksmuster, Designrecht, Patent? Rodzaje praw własności intelektualnej w Niemczech

Prawa własności intelektualnej są niezbędne dla zabezpieczenia innowacyjnych pomysłów i projektów przed kradzieżą i nielegalnym wykorzystaniem. Obejmują one kilka różnych rodzajów, takich jak wzory użytkowe, wzory przemysłowe, patenty i prawa autorskie.

Wzory użytkowe [Gebrauchsmuster] chronią oryginalne projekty wyglądu przedmiotów codziennego użytku, takich jak meble, narzędzia, urządzenia czy gadżety. Wzór użytkowy to kształt lub kolorystyka przedmiotów użytkowych. W Niemczech rejestracja wzoru użytkowego odbywa się poprzez złożenie wniosku w Niemieckim Urzędzie Patentowym i Markowym (DPMA), wraz z opisem i rysunkami przedstawiającymi wzór. Wzory użytkowe są chronione przez okres 25 lat od daty zgłoszenia.

Wzory przemysłowe [Geschmacksmuster / Designrecht] chronią wygląd produktów przemysłowych, ale nie ich funkcje techniczne. W Niemczech rejestracja wzoru przemysłowego odbywa się poprzez złożenie wniosku w Niemieckim Urzędzie Patentowym i Markowym (DPMA), wraz z opisem i rysunkami przedstawiającymi wzór. Wzory przemysłowe są chronione przez okres 5 lat od daty zgłoszenia, a ich ochrona może być przedłużona co 5 lat do maksymalnie 25 lat.

Patenty [Patent] chronią nowe i oryginalne wynalazki lub procesy technologiczne. Patent to chronione przez prawo intelektualne rozwiązanie techniczne, które jest nowe, wynalazcze i zastosowalne przemysłowo. W Niemczech rejestracja patentu odbywa się poprzez złożenie wniosku w Niemieckim Urzędzie Patentowym i Markowym (DPMA), wraz z opisem wynalazku oraz ewentualnie rysunkami technicznymi. Patenty są chronione przez okres 20 lat od daty zgłoszenia.

Prawa autorskie chronią oryginalne dzieła literackie, artystyczne i naukowe. Prawa autorskie są automatyczne i nie wymagają rejestracji ani opłat. Przy czym, w przypadku dzieł anonimowych lub współtworzonych, okres ochrony wynosi 70 lat od opublikowania dzieła. Prawa autorskie trwają przez całe życie twórcy plus okres po jego śmierci.


Jakie są różnice?

Warto zwrócić uwagę na to, że powyższe rodzaje praw własności intelektualnej różnią się między sobą pod wieloma względami. Na przykład, czas trwania ochrony może się różnić w zależności od rodzaju prawa własności intelektualnej. Wzory użytkowe i patenty są chronione na dłużej niż wzory przemysłowe. Ponadto, koszty rejestracji mogą się znacznie różnić w zależności od rodzaju prawa własności intelektualnej oraz kraju, w którym następuje rejestracja.

Każde prawo własności intelektualnej ma swoje specyficzne wymagania odnośnie wniosku rejestracyjnego, co obejmuje treść, formę, rysunki i inne dokumenty. Dlatego warto skorzystać z usług specjalisty w dziedzinie prawa własności intelektualnej, który pomoże w przygotowaniu właściwego wniosku i złożeniu go w odpowiednim urzędzie patentowym.

Ostatecznie, posiadanie ochrony praw własności intelektualnej pozwala na legalne korzystanie z wynalazków, projektów i dzieł artystycznych oraz ich wykorzystywanie w celach komercyjnych. Właściciele praw własności intelektualnej mogą sprzedawać lub wynajmować swoje prawa, co umożliwia korzystanie z nich przez innych firm w celach biznesowych. Z drugiej strony, naruszanie praw własności intelektualnej jest poważnym przestępstwem, które może prowadzić do kary finansowej lub nawet kary więzienia.

Ważne jest, aby przed rozpoczęciem jakiejkolwiek działalności biznesowej dokładnie zbadać, czy pomysł lub projekt nie narusza praw własności intelektualnej innych osób. Przed rozpoczęciem działalności należy przeprowadzić dokładną analizę rynku i wyszukać informacje na temat zarejestrowanych praw własności intelektualnej w danej dziedzinie. Takie podejście pozwoli uniknąć konfliktów z innymi właścicielami praw własności intelektualnej oraz zminimalizować ryzyko kradzieży własnego pomysłu.

Rodzaj prawa własności intelektualnejCzas trwania ochrony (DE)Koszt rejestracjiWymagania wniosku rejestracyjnegoPrzykłady zastosowań
Wzór użytkowy10 latNiskiOpis i rysunek produktuNarzędzia, urządzenia, przyrządy
Wzór przemysłowy25 latŚredniOpis i rysunek produktuProjektowanie graficzne, meble, moda
Patent20 latWysokiOpis, rysunki i opłatyWynalazki, procesy technologiczne
Prawa autorskieDożywotnioNiskiDowód na posiadanie utworuLiteratura, muzyka, sztuka


Wzór użytkowy, a patent

  • Wzór użytkowy może być stosowany do przedmiotów technicznych, ale w przeciwieństwie do patentu, nie do procesów (np. metod produkcji, procedur pomiarowych itp.).
  • Wymogi dotyczące nowości wynalazku są słabsze w przypadku wzorów użytkowych. Jeśli wynalazek został wcześniej opublikowany w ciągu sześciu miesięcy przed zgłoszeniem, uznaje się, że ten wcześniejszy stan techniki nie ma wpływu na nowość (okres karencji).
  • Podobnie jak patent, wzór użytkowy musi zostać zgłoszony w ramach procedury w Niemieckim Urzędzie Patentów i Znaków Towarowych (DPMA). Jego rejestracja jest jednak tańsza, szybsze i mniej skomplikowane niż w przypadku patentu. Średnio wpis do rejestru trwa około trzech miesięcy, podczas gdy w przypadku patentu zwykle trwa to od dwóch do dwóch i pół roku.
  • Szybkość rejestracji ma jednak również wadę: w przypadku wzorów użytkowych badanie przy rejestracji jest ograniczone i dotyczy spełnienia wymogów formalnych. Decydujące cechy „nowości”, „poziomu wynalazczego” i „przemysłowej stosowalności” są dopiero badane w przypadku ewentualnego postępowania w sprawie naruszenia lub postępowania o unieważnienie wzoru użytkowego.
  • Ochrona wzoru użytkowego może zostać przedłużona do maksymalnie dziesięciu lat (patent: 20 lat).


Dlaczego podwójne zgłoszenie może być korzystne?

Ponieważ wzór użytkowy jest rejestrowany szybciej niż patent, ale ten drugi ma silniejsze skutki w przypadku jego naruszenia, w praktyce można wykorzystać zalety obu, starając się o podwójną ochronę wynalazków poprzez dokonanie podwójnego zgłoszenia, tj. dokonanie zgłoszenia wzoru użytkowego równolegle ze zgłoszeniem patentowym.

Po zarejestrowaniu wzoru użytkowego osoby trzecie już nie mogą wytwarzać, oferować, wprowadzać do obrotu, importować ani posiadać w wyżej wymienionych celach produktu będącego przedmiotem wzoru użytkowego (bez zgody właściciela). W odniesieniu do prawa do obrony obowiązują te same zasady, co w przypadku patentów.


Sprzedajesz cudze produkty? Sprawdź je wcześniej!

Znajomość praw i różnic między rodzajami praw własności intelektualnej jest niezwykle ważna, zwłaszcza przed wprowadzeniem produktu na rynek. Niezgodne z prawem wykorzystanie pomysłów, projektów i wynalazków innych osób może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak naruszenie praw własności intelektualnej i konieczność zapłaty odszkodowania lub kar finansowych. Ponadto, wprowadzenie na rynek produktu, który narusza prawa własności intelektualnej, może skutkować utratą reputacji firmy i utratą zaufania klientów.

W Niemczech w grę wchodzi oczywiście również Upomnienie (Abmahnung), które jak już wielokrotnie pisaliśmy, skutkuje kosztownymi konsekwencjami, ponieważ jest to formalne zawiadomienie o naruszeniu praw [własności intelektualnej] i żądanie zapłaty odszkodowania oraz zaniechania dalszego naruszania praw. Otrzymanie upomnienia może prowadzić do konieczności zapłaty znacznej sumy pieniędzy, zwłaszcza jeśli naruszenie dotyczyło popularnego produktu lub marki.

Warto również zwrócić uwagę, że upomnienia mogą być skierowane zarówno do przedsiębiorstw, jak i do osób prywatnych, którzy naruszyli prawa własności intelektualnej, np. poprzez nielegalne pobieranie muzyki lub filmów z internetu.

Dlatego ważne jest, aby przed wprowadzeniem produktu na rynek dokładnie zweryfikować, czy nie narusza on praw własności intelektualnej innych osób. W przypadku wątpliwości, należy skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie własności intelektualnej.


Narzędzia do [wstępnego] sprawdzenia i weryfikacji

Sprawdzenie znaków towarowych, wzorów użytkowych i patentów na międzynarodowym poziomie może być skomplikowane, ponieważ różne kraje mają różne biura patentowe i systemy prawne. Jednakże, istnieją pewne narzędzia, które mogą pomóc w tym procesie:

  1. WIPO (Światowa Organizacja Własności Intelektualnej): WIPO oferuje kilka baz danych do przeszukiwania informacji na temat znaków towarowych, wzorów użytkowych i patentów na całym świecie.
    • WIPO Global Brand Database: Baza danych znaków towarowych, która umożliwia przeszukiwanie milionów rekordów znaków towarowych z różnych krajów.
    • WIPO PATENTSCOPE: Ta międzynarodowa baza danych patentów umożliwia przeszukiwanie ponad 70 milionów dokumentów patentowych, w tym międzynarodowych zgłoszeń patentowych PCT.
    • Hague System for the International Registration of Industrial Designs: System umożliwiający rejestrację wzorów użytkowych na całym świecie.
  2. Google Patents: Jest to darmowa usługa przeszukiwania patentów oferowana przez Google, która indeksuje patenty i publikacje patentowe z różnych biur patentowych na całym świecie.
  3. Espacenet: Jest to darmowy dostęp do informacji na temat wynalazków i trendów technologicznych od XVIII wieku do dnia dzisiejszego. Jest zarządzany przez Europejski Urząd Patentowy.
  4. USPTO (United States Patent and Trademark Office): Chociaż to amerykańskie narzędzie, oferuje ono dostęp do ogromnej bazy danych patentów i znaków towarowych.
  5. TMview: Jest to narzędzie online, które umożliwia każdemu bezpłatne przeszukiwanie międzynarodowych znaków towarowych we wszystkich uczestniczących oficjalnych urzędach znaków towarowych. TMview jest wielojęzyczny i przyjazny dla użytkownika, i oferuje dostęp do informacji o zgłoszeniach i rejestracjach znaków towarowych w uczestniczących biurach znaków towarowych z jednego miejsca. Informacje są dostarczane przez biura znaków towarowych, które są właścicielami treści i odpowiedzialne za ich codzienną aktualizację. Za pomocą TMview można przeszukiwać znaki towarowe, sprawdzać, czy nazwa Twojego znaku towarowego jest dostępna, dowiadywać się, co chronią Twoi konkurenci, i dostarczać informacje dla ekspertów od znaków towarowych. Zgodnie z przepisami prawnymi niektórych systemów prawnych, wnioskodawcy znaków towarowych nie są zobowiązani do przedstawiania dokumentów dotyczących priorytetu lub rangi czasowej, jeżeli są one dostępne na stronach internetowych odpowiednich krajowych biur. Dlatego TMview może być również używany jako zasób pracy dla ekspertów od znaków towarowych, którzy mogą uzyskać dostęp do dokumentów na stronie internetowej. TMview nie jest jednak oficjalnym rejestrem znaków towarowych. TMview zawiera jedynie linki do oficjalnych rejestrów znaków towarowych.

Pamiętaj, że korzystanie z tych narzędzi może wymagać pewnej wprawy i doświadczenia w przeszukiwaniu i interpretacji informacji o patentach i znakach towarowych. Może być wartościowe skonsultowanie się z prawnikiem specjalizującym się w prawie własności intelektualnej.



Więcej informacji o znakach towarowych (marka/brand) znajdziesz tu: